BîrûnîBir Medeniyet Bilgini

Ebu Reyhan el-Bîrûnî (973–1050), yalnızca yaşadığı dönemin değil, dünya bilim ve düşüncetarihinin önde gelen isimlerinden biridir. Matematik, astronomi, jeoloji, mineroloji, botanik,eczacılık, coğrafya, antropoloji, tarih, dinler tarihi ve ekonomi gibi alanlarda kaleme aldığı180’i aşkın özgün eser, onun entelektüel ufkunun genişliğini ve üretkenliğini ortayakoymaktadır.Bilim tarihçisi George Sarton’un XI. yüzyılı “Bîrûnî Yüzyılı” olarak nitelemesi, bu seçkinşahsiyetin yalnızca İslam ilim geleneğinde değil, evrensel bilim tarihinde de müstesna bir yeresahip olduğunu göstermektedir. Eleştirel düşünme yeteneği, önyargılardan uzakmetodolojisi, dinî hoşgörüsü ve hakikate bağlılığı, Bîrûnî’yi çağlar üstü bir düşünür kılar. Farklıkültür ve inanç sistemlerini karşılaştırmalı olarak incelemesi, bilgiye ulaşma sürecindeentelektüel cesareti ve gözlem yeteneği, onu modern bilim anlayışının öncülerinden birihaline getirmiştir.Prof. Dr. Bekir Karlığa, bu eserinde Bîrûnî’yi, İslam medeniyetinin epistemolojik veentelektüel bağlamında yeniden değerlendiriyor. Onun pozitif bilimlerdeki derinlikliaraştırmalarını, dinî referanslarla dengeli biçimde bütünleştiren özgün yöntemini; bilgiyehem “entelektüel bir değer” hem de “toplumsal fayda” atfeden düşünce sistemini titizlikleinceliyor. Bîrûnî’nin bilgiye yaklaşımında, teorik tespitlerin yanı sıra, pratik hayatauygulanabilirlik ilkesinin de önemli bir yer tuttuğu gösteriliyor.BÎRÛNÎ - Bir Medeniyet Bilgini, bir bilim ve düşünce insanının portresini çizerken, aynızamanda zengin medeniyet mirasımızın bugünün dünyasında nasıl anlam kazanabileceğinedair ufuk açıcı bir bakış sunuyor. Bu çalışma, yalnızca tarihsel bir şahsiyetin biyografisi değil;geçmişten bugüne uzanan bir entelektüel sürekliliğin izini süren, disiplinler arası birdeğerlendirme niteliği taşıyor.